लैंगिकता आणि एड्स

शेवटच्या महि्न्यातील पहिला दिवस.हा दिवस येतो.प्रत्येकाचे सामाजिक भान जागृत होते.विचारवंतांची लेखणी खनखनते.पांढऱ्या कागदावर लेखणीचे वार होतात.पेपरात लेख छापून येतो.दिवस संपतो आणि सगळं काही त्या पांढऱ्या कागदावरच सीमित राहतं.औचित्य असतं जागतिक एड्स दिनाचं!असो!!
मुळात एड्स हा अतिशय गंभीर विषय.कधी आईच्या उदरातून बाळाला होणारा. तर कधी कामक्रीडेतून(लैंगिक संबंध हा शब्द टाळतो.कारण विषय फार गंभीर होऊन जातो.पण तो जास्त काळ टाळता येणार नाही!) आपल्या पार्टनर कडे संक्रमित होतो.वैज्ञानिकतेच्या चष्म्यातून पाहायला गेलं तर अगदी साधा आणि सोपा हा रोग.आपणाहून कुणाकडे जात नाही.किंवा कुणाला बोलवतही नाही.आपल्या सौम्य चुका, हलगर्जी पणा,अनास्था,किंवा हव्यासापोटी आपण त्याला आमंत्रित केलेले नसतानाही तो येतो.आणि कायमचा पाहुणा म्हणून राहतो,तो गौऱ्या स्मशानात जाईपर्यंत!
माणूस हा समाजशील प्राणी आहे.अन्न, वस्त्र,आणि निवारा,या बरोबरच त्याला त्याच्या भावणासुद्धा तेवढ्याच प्रिय वाटतात. भावणाचे विविध प्रकार .त्यात लैंगिक भावना ही विशेष,आणि सर्वांमध्ये असलेली.सर्वव्यापी!लैगिंकता हा विषय आला की भारतीय लोक सावध आणि सभ्य होऊन जातात.जसे की यांना या विषयाचं ज्ञान एकदम शून्य!आणि योगायोगाने एड्स या रोगाचा लैगिंकतेशी जवळचा संबंध.जोपर्यंत आपण असेच स्वतःला असे सभ्य समजत राहू आणि लैगिंकतेबद्दल खुलेपणाने चर्चा करणार नाही,तोपर्यंत एड्सवर चर्चा करणे आणि मोठे मोठे लेख लिहिणे हे सगळं व्यर्थच!एड्स हा रोग असुरक्षित लैगिंक संबंधाने होणारा रोग आहे.भारत सरकारच्या ,एड्स नियंत्रण संस्थेच्या २०१५च्या ताज्या अहवालानुसार ८७%एड्सचा प्रसार हा असुरक्षित लैगिंक संबंधाने होतो.एड्सग्रस्त पालकांकडून बाळास प्रसारित होण्याचे प्रमाण हे ५%आहे.संक्रमित रक्ताने हा रोग नगण्याच्या थोडे पुढे जाऊन म्हणजेच १% प्रसारित होतो.या रोगाचा बळी, तरुण वर्ग,ते भारताचा उत्पादक वर्ग म्हणजे वय वर्ष १५ ते ४९ मध्ये एकूण एड्सग्रस्तांपैकी ०.२६% इतका आहे.सद्यास्थितीला भारत देशात,सरकारी आकड्यानुसार २१.१७ लाख लोक हे एड्सने ग्रस्त आहेत.हा आकडा २०१७चा आहे. २०१५साली हीच संख्या २२.२६ लाख इतकी होती.आकडेवारीकडे पाहिले तर समजते रोगीची संख्या कमी होत आहे.पण ही संख्या कमी होण्यास लागलेला कार्यकाळ पहिला तर कळतं की,रोग्यांत झालेली घट ही तेवढी सुखकारक नाही.
काय कारण असावे,की सात वर्षाच्या कार्यकाळात ही संख्या जवळपास फक्त एका लाखाने कमी झाली.काय कारण असावीत की आणखिनही समाज तेवढा सजग आणि जागरूक झालेला नाही? खोलात विचार केला ,तर अनेक कारणं दिसतात.त्यापैकी,लैंगिकता या विषयावर चर्चा करण्यास असलेली अनास्था,आणि असलेला संकुचित दृष्टीकोन.दुसरे महत्वाचे कारण म्हणजे अज्ञान आणि अर्धवट ज्ञान.तिसरे म्हणजे जबाबदारीच्या भूमिकेच्या गांभीर्याची असलेली चणचण.विस्ताराने चर्चा करावयाची झाल्यास,अज्ञान आणि अर्धवट ज्ञान हे नेहमीच विघातक आणि घातक असते.या अज्ञानापोटी 'चला काही होत नाही'हा शब्द सर्रास वापरला जातो.आणि असुरक्षित यौन संबंध(समागम) घडवून आणल्या जातो.या असुरक्षिततेची दुसरेही अनेक कारणे आहेत.उदाहरणार्थ, कंडोम वापरल्याने समागमाचा पूर्ण आनंद भेटत नाही हा भ्रम असणे.असले अज्ञान घेऊन कित्येक लोक जगत जगतात.आणि माणूस गिळंकृत करणाऱ्या रोगास आमंत्रण देतात.अर्धवट ज्ञान हेसुद्धा खूप भयानक असते.याचे उदाहरण द्यायचे झाल्यास,कंडोम वापरावा हे माहीत असते.पण तो वापरण्याची पद्धत कोणती,याबद्दल 'तो'अनभिज्ञ असतो.तिसरे कारण म्हणजे जबाबदारीच्या भूमिकेबद्दल जागरूक नसणे.नीतिमत्ता सांभाळून आपण आपल्या कुटूंबाचेच नाही तर भारताचे अविभाज्य घटक आहोत.या जाणिवेची उणीव असने आणि याच उणिवेपोटी कळत नकळत बऱ्याच चूका होऊन जातात.आणि सर्वज्ञात परिणाम नंतर समोर येतात.
एड्स रोगविषयी जरी समाज जागरूक होत असला तरी सामाजिक पुढाकार घेऊन युवकांनी जनजागृती करणे अपेक्षित आहे.योग्य प्रशिक्षण घेऊन युवकांनी खेडोपाड्यात जाऊन लोकांना एड्स विषयी योग्य माहिती दिली पाहिजे.महाराष्ट्राच्या आरोग्य खात्याशी संलग्नित राहून औषधांचा प्रसार ,आणि उपायांचा प्रचार करणे महत्वाचे आहे.विविध संस्था,एन. जी.ओ. आपल्या परीने कार्य करत असतात.त्यांना प्रोत्साहन देणे गरजेचे आहे.रुग्णांना आपुलकीने वागवण्यासाठी कुटुंबियांना तसेच इतर लोकांना विश्वासात घेऊन हा रोग भयंकर नसून ,त्याचे वाईट पैलू तेवढ्याच सहजतेने त्यांच्या समोर मांडले गेले पाहिजेत.
शेवटी मीही फक्त एक लेख लिहितोय. माझा हा लेख सुद्धा 'जैसे थे'नसावा!मी मुद्दाम 'एड्स आणि लैगिंकता या विषयावर भर दिला आहे.जेणेकरून खुली चर्चा व्हावी.आणि तेवढाच माझा हातभार लागावा जनजागृतीसाठी!!!